Badanie ultrasonograficzne wykonywane w tzw. wczesnym I trymestrze ciąży, czyli między 4./5. a 9. tygodniem ma na celu potwierdzenie obecności żywej ciąży, określenie jej umiejscowienia, określenie liczby zarodków i płodów, określenie wieku ciąży, wstępną ocenę łożyska oraz ocenę morfologii macicy i przydatków. Badanie to wykonywane jest dzięki wykorzystaniu głowicy przezbrzusznej, jak i za pomocą głowicy przezpochwowej (endowaginalnej). Ta druga jest zdecydowanie bardziej dokładniejsza i bardziej rozpowszechniona. Istotne jest, aby przed badaniem ciężarna opróżniła pęcherz moczowy (z przeciwną sytuacją mamy do czynienia przy badaniu przez powłoki brzuszne, gdzie wypełnienie pęcherza moczowego jest nieodzownym warunkiem do wykonania takiego badania) – wskazuje dr n. med. Piotr Magnowski specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii, ginekologii onkologicznej oraz genetyki klinicznej, Tarnowo Podgórne, Luboń.

Uwidocznienie pęcherzyka ciążowego jest najwcześniejszym ultrasonograficznym objawem potwierdzającym obecność ciąży. Pęcherzyk ciążowy pojawia się około 4/5. tygodnia ciąży, a dynamika jego wzrostu wynosi około 1 mm średnicy na 1 dzień. Taka tendencja utrzymuje się do 9. tygodnia ciąży. Powszechnie uważa się, że pęcherzyk ciążowy powinien zostać uwidoczniony najpóźniej do końca 5. tygodnia ciąży, kiedy stężenie beta-hCG (ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej) wynosi 1000-1500mI.

Kolejnym elementem świadczącym o wzrastaniu ciąży jest pęcherzyk żółtkowy. Jest to regularny, okrągły obszar płynowy. Struktura ta pojawia się w czasie trwania 5. tygodnia ciąży, a jej średnica nie powinna przekraczać około 6 mm. Zanika wraz z końcem I trymestru, tworząc uchyłek Meckela. Występowanie pęcherzyka żółtkowego o średnicy powyżej około 6 mm wskazuje najczęściej na nieprawidłowy rozwój wczesnej ciąży. Pęcherzyk żółtkowy pełni funkcję odżywczą, oddechową i krwiotwórczą – jest więc niezbędny do prawidłowego rozwoju ciąży. Jego funkcje z biegiem czasu przejmuje łożysko.

Czynność serca zarodka to kolejna z cech ocenianych w pierwszym badaniu ultrasonograficznym, potwierdzającym ciążę. Zanim nadejdzie moment, kiedy zaczyna bić serce zarodka, musi dojść do wykształcenia się tego organu. Serce zarodka zawiązuje się w początku 4. tygodnia życia, czyli w około 6. tygodniu ciąży. Używając głowicy endowaginalnej w wielu przypadkach udaje się uwidocznić także czynność serca jeszcze przed wyraźnym uwidocznieniem zarodka. W okresie około 5. tygodnia rozwoju ciąży czynność serca charakteryzuje się niską wartością (między 60-90 uderzeń na minutę). Czynność ta zaczyna gwałtownie wzrastać między 6. a 10. tygodniem, uzyskując wartość maksymalnie około 180 uderzeń na minutę w okolicy 10. tygodnia.

W czasie trwania około 6. tygodnia ciąży podczas badania głowicą endowaginalną można uwidocznić obraz zarodka. Zarodek rośnie około 1 mm na dobę, licząc od 6 tyg. ciąży. Ultrasonograficznie zmierzona długość zarodka równa 5 mm odpowiada wielkości ciąży trwającej około 6 tygodni i 5 dni. Z kolei dzięki badaniu długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL) jesteśmy w stanie określić wielkość ciąży po 12 tyg. (jest to długość ciemieniowo-pośladkowa, która jest powszechnie uznawana za wyznacznik wielkości zarodka/płodu).

Zapraszamy do skorzystania z konsultacji medycznej specjalisty w dziedzinie ginekologii onkologicznej, położnictwa i ginekologii oraz genetyki klinicznej. Dr n. med. Piotr Magnowski przyjmuje w gabinecie lekarskim w miejscowości Luboń oraz Tarnowo Podgórne. Należy umówić się na wizytę pod numerem 606-340-593. 

Informacje zawarte na blogu mają charakter informacyjny i nie stanowią porady medycznej oraz nie powinny zastępować konsultacji z lekarzem lub dietetykiem.

Źródło: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników