Każda kobieta ze zbliżającym się terminem porodu przygotowuje się do wizyty w szpitalu celem rozwiązania ciąży. Pobyt w szpitalu wiąże się z poddaniem się określonym procedurom medycznym, w czasie których pacjentce przysługują określone ustawowo prawa. Jakie uprawnienia przysługują pacjentce w czasie pobytu w szpitalu w czasie porodu?

Prawa pacjenta wyodrębnione zostały ze względu na szczególną sytuację, w jakiej znajduje się pacjent, który poprzez chorobę popada w słabość i uzależnienie, a ze względu na to wymaga specjalnej ochrony.

Każdy, zgodnie z Konstytucją RP , niezależnie od swojej sytuacji materialnej, powinien mieć zapewniony równy dostęp do świadczeń zdrowotnych, które finansowane są ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania tych świadczeń określa ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Należy podkreślić, iż kobiety ciężarne należą do grupy osób uprzywilejowanych w korzystaniu z opieki zdrowotnej, co wyraża się m.in. poprzez brak dłuższego oczekiwania na wizytę u specjalisty niż 7 dni, obsługa w aptece poza kolejnością.

W Polsce podstawowe uregulowanie prawne praw pacjenta znajdują się w szeregu ustaw, w szczególności w:

• Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
• Ustawie z 6 listopada 2008 o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta
• Ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty
• Ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej
• Ponadto unormowania w zakresie praw pacjenta zawarte są również w Kodeksie Etyki Lekarskiej oraz Kodeksie Etyki Pielęgniarki i Położnej.

Zgodnie z obowiązującymi standardami kobieta rodząca siłami natury ma prawo do towarzystwa bliskiej osoby. Podczas pandemii każda osoba wchodząca na teren szpitala przechodzi tzw. triage, czyli wstępną ocenę pod kątem epidemiologicznym. Podobnie jest w przypadku porodów rodzinnych. Stan zdrowia pacjentki i osoby jej towarzyszącej jest kontrolowany przy wejściu do szpitala. Decyzje w zakresie porodów rodzinnych podejmuje kierownik szpitala/oddziału – po indywidualnej ocenie warunków danego szpitala pozwalającej na izolację rodzących i osób im towarzyszących od innych pacjentek. Przed wyborem placówki, warto sprawdzić informacje na stronie internetowej danego szpitala lub zadzwonić w celu uzyskania szczegółowych informacji.

Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w przypadku porodu przez cesarskie cięcie. Wówczas  ojciec dziecka nie może być obecny na sali operacyjnej. Może natomiast zaraz po przyjściu swojej pociechy na świat przebywać z nią przez pewien czas w sali pobytowej na tzw. kangurowaniu (tuleniu malucha w bliskim kontakcie skóra przy skórze).

W czasie pandemii szpital ma obowiązek zapewnić osobie towarzyszącej rodzącej wszystkie niezbędne środki ochrony osobistej (maseczki, rękawiczki, fartuch ochronny). Natomiast w trakcie porodu rodząca nie jest zobowiązana do zakrywania ust i nosa.

Pacjentka rodząca ma prawo do informacji o własnym stanie zdrowia, możliwościach dalszej diagnozy i leczeniu. Lekarz nie może być dla pacjentki niedostępny, jeśli np. pacjentka jest po operacji cięcia cesarskiego w szpitalu, ma prawo do rozmowy z lekarzem, który operację wykonał. Lekarz nie powinien  używać podczas udzielania informacji specjalistycznego niezrozumiałego języka – ma obowiązek udzielić informacji w sposób zrozumiały i wyczerpujący. Informacje, które ma obowiązek przekazać pacjentce, powinny dotyczyć m.in.:

• proponowanych działań diagnostycznych (jakie badanie, kiedy, gdzie), na czym polega, ewentualnego przygotowania do badania
• dalszego leczenia i dających się przewidzieć jego skutków
• rehabilitacji, jeśli jest konieczna
• zmian trybu życia, jeśli są konieczne dla poprawy i utrzymania zdrowia
• skutków zaniechania dalszego leczenia lub rehabilitacji.

Możesz odmówić wyrażenia zgody na określone procedury medyczne. Każdy profesjonalista medyczny ma obowiązek szanować wolę pacjentki, która samodzielnie wyraża zgodę na diagnozowanie i leczenie. Pacjentka ma prawo odmówić tak całego leczenia, jak i zaproponowanej opcji leczenia, a fakt tej odmowy powinien być odnotowany w dokumentacji medycznej. W przypadku zabiegu operacyjnego (np. cięcie cesarskie) albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko zgodę wyraża się w formie pisemnej. W każdej innej sytuacji zgodę lub sprzeciw można wyrazić ustnie albo przez takie zachowanie się, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się czynnościom proponowanym przez osobę wykonującą zawód medyczny albo brak takiej woli. Wyrażenie zgody na leczenie musi być poprzedzone udzieleniem pacjentce przystępnej informacji obejmującej w szczególności informacje o stanie oraz o możliwych metodach leczenia, a także o możliwych do wystąpienia powikłaniach.  

Istotnym prawem jest także prawo do intymności i poszanowania godności osobistej w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych – wskazuje dr n. med. Piotr Magnowski specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii, ginekologii onkologicznej oraz genetyki klinicznej.

Zapraszamy do skorzystania z konsultacji medycznej w gabinecie lekarskim w miejscowości Luboń oraz Tarnowo Podgórne. Należy umówić się na wizytę pod numerem 606-340-593.   

Informacje zawarte na blogu mają charakter informacyjny i nie stanowią porady medycznej oraz nie powinny zastępować konsultacji z lekarzem lub dietetykiem.

Źródło: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników