Brak postępu porodu jest to kliniczne określenie, które odnosi się do braku zmian w rozwieraniu się szyjki macicy przez określony czas, pomimo czynności skurczowej. Przyczyny braku postępu porodu mogą być różnorodne i obejmować czynniki fizjologiczne, takie jak niedostateczne skurcze macicy, nieprawidłowe położenie płodu, jak również czynniki środowiskowe.

Klasyczne prace z lat siedemdziesiątych wskazywały, że do aktywnej fazy rozwierania szyjki dochodzi po osiągnięciu 4 cm. Porównanie długości trwania porodu drogami natury na przestrzeni ostatnich 50 lat pokazało istotne wydłużenie pierwszego okresu porodu u pierworódek o średnio 2,6 godziny, a u wieloródek o 2 godziny. Związane jest to między innymi z częstszym stosowaniem indukcji i stymulacji porodu, jak również znieczulenia zewnątrzoponowego. Wyniki badania przeprowadzonego na ponad 62 tys. samoistnie rozpoczętych i zakończonych drogami natury porodów fizjologicznych w latach 2002–2008 w ramach projektu Consortium on Safe Labor (CSL) wskazały, że czas potrzebny na zmianę rozwarcia z 4 na 5 cm wynosił nawet 6 godzin (95 percentyl), natomiast postęp z 5 na 6 cm — 3 godziny (95 percentyl). Analizując dane stwierdzono, że z aktywną fazą porodu mamy do czynienia dopiero powyżej 6 cm (mediana: 1 cm co ok. 30 min). Należy zaznaczyć, iż u połowy analizowanych rodzących stosowano stymulację oksytocyną, a u 80% znieczulenie zewnątrzoponowe.

Biorąc pod uwagę wyniki przeprowadzonych w ostatnich latach badań, brak postępu porodu w pierwszym okresie samoistnie rozpoczętego porodu rozpoznawany jest, jeśli przy rozwarciu co najmniej 6 cm nie dochodzi do dalszego rozwierania szyjki macicy przez co najmniej 4 godziny obserwacji.

Wraz z procesem rozwierania szyjki podczas porodu dochodzi do zstępowania części przodującej do kanału rodnego. Mediana czasu obniżania się podczas porodu główki płodu w stosunku do linii międzykolcowej (w skali od –3 do +3), potrzebna do osiągnięcia kolejnego stopnia wynosi poniżej 2 godzin, a po przekroczeniu punktu 0 mniej niż godzinę. W aktywnej fazie porodu (> 6 cm rozwarcia) medianę stanowi linia międzykolcowa. Dłuższy czas zstępowania części przodującej zauważono u pierworódek, jak również w przypadkach porodów indukowanych i stymulowanych. Proces zstępowania i zwrotów główki płodu w kanale rodnym decyduje o długości drugiego okresu porodu. Próba skrócenia drugiego okresu porodu poprzez wczesne rozpoczęcie parcia nie wpływa istotnie na poprawę wyników położniczych. Zastosowanie znieczulenia zewnątrzoponowego może wydłużać drugi okres porodu i zwiększać ryzyko zabiegów pochwowych. Nie stwierdzono natomiast, aby zastosowanie znieczulenia przed aktywną fazą rozwierania (< 4 cm) miało wpływ na odsetek porodów operacyjnych. Inną dynamikę oraz wolniejszy postęp notowano w przypadkach indukcji porodu zarówno u pierworódek jak i wieloródek.

W badaniach retrospektywnych indukowanych porodów, w których jako kryterium aktywnej fazy porodu przyjęto 4 cm rozwarcia, stwierdzono, że wydłużenie fazy utajonej wiąże się z wyższym odsetkiem porodów zakończonych droga cięcia cesarskiego, większym ryzykiem krwotoku i zapalenia owodni. Natomiast wyniki innego badania wskazują, iż kontynuacja porodu w przypadkach występowania utajonej fazy porodu ponad 12 godzin zwiększa szansę na poród drogami natury bez dodatkowego ryzyka powikłań. W analizowanej grupie większość kobiet, które nie osiągnęły aktywnej fazy porodu przez 18 godzin urodziło drogami natury. Nawet w sytuacjach wydłużenia utajonej fazy porodu ponad 18 godzin 32% porodów zakończyło się drogą pochwową.

Biorąc pod uwagę możliwe wydłużenie czasu porodu i związane z nim większe ryzyko powikłań, indukcja porodu zawsze powinna być uzasadniona względami medycznymi. W celu zwiększenia skuteczności indukcji oraz skrócenia czasu porodu należy uwzględnić stosowanie preindukcji z użyciem prostaglandyn lub metod mechanicznych. W sytuacji nieuzyskania właściwej czynności skurczowej wskazana jest ponowna kwalifikacja i w przypadkach względnych wskazań rozważenie odłożenia indukcji – wskazuje dr n. med. Piotr Magnowski specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii, ginekologii onkologicznej oraz genetyki klinicznej.

Zapraszamy do skorzystania z konsultacji medycznej w gabinecie lekarskim w miejscowości Luboń oraz Tarnowo Podgórne. Na wizytę należy umówić się pod numerem 606-340-593.   

Informacje zawarte na blogu mają charakter informacyjny i nie stanowią porady medycznej oraz nie powinny zastępować konsultacji z lekarzem lub dietetykiem.

Źródło: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników